Adriaan Luteijn over zijn reis naar Indonesië voor Introdans

Donderdag 24 mei 2012
Twee dagen later dan hun vertrek voeg ik me ook bij Introdans Ensemble voor de Jeugd in Jakarta. Ik kon niet eerder, omdat er eerst nog wat anders heel belangrijk was: de jubileumconferentie van Introdans Interactie in Arnhem. Deze was zeer geslaagd, maar ook uitputtend-het feestseizoen begint zijn tol te eisen- maar die vermoeidheid had als prettige bijkomstigheid dat ik zelfs opgepropt in de KLM zo in slaap viel en pas vlak voor Kuala Lumpur ( stop-over) wakker werd. Het tijdsverschil van 5 uur was in een keer verdwenen.
Terugkomen in Jakarta is altijd een met een tikkeltje weemoed. Introdans was hier al vaker in alle drie zijn gedaantes ( Introdans, Het ensemble voor de Jeugd en ook Interactie) en vaak was ik erbij. Ik heb hier inmiddels mensen die me zeer dierbaar zijn geworden, en aankomen in deze stad roept vele herinneringen op. Ik heb er weer zin in. Geen jetlag maar wel ben ik blijkbaar wel mijn datumgevoel kwijt: Mijn taxi wurmt zich door de verkeershel( ik zeg u: wij hebben in Nederland GEEN files) in anderhalf uur naar mijn hotel, onderweg een paar plekken van mijn Intro-verleden voorbij. Zo staat daar het Gedung Kesenian in het licht te baden-een schouwburg uit Hollandse tijd- waar we ook nu weer optreden. Iets verder op krijg ik een sms van Roel, of ik nog naar de voorstelling kom. Ja hoor, sms ik, is het te lopen naar het Erasmushuis? Het antwoord: Nee, we staan nu in het Gedung Kesenian, en overmorgen pas in Erasmushuis. Tja...Ik ben alweer een half uur file verderop, en waag het er maar niet op om terug te keren. Trouwens, denk niet dat veel mensen daar zitten te wachten op mijn uitgebluste uiterlijk en verfomfaaide kleding van een nacht van 15 uur in het vliegtuig.
Laat op de avond zie ik de collega's in het hotel. Ze hadden een groot succes gehad, de dansers waren opgetogen en het publiek had ze omarmd, sommigen als oude vrienden: de 25 jaar dat we hier komen-met tussenposes- heeft een trouw en fanatiek aantal volgelingen in Indonesie. Het was een fijn begin van de toernee.

Vrijdag 25 mei 2012
Vandaag mijn eerste workshop hier in Jakarta. Want daarvoor ben ik hier, naast dat ik Roel help bij het organiseren van alle logistiek om de reis en voorstellingen heen. Er zijn hier wel 21 mensen mee...ook voor begrippen van het Erasmushuis, dat veel grote namen uit het theater naar Indonesie brengt is het een hele club.  Maar het loopt geweldig. Een paar vrienden uit het dansvak vragen me wat vroeger naar mijn workshop locatie te komen, zodat er nog wat gepraat kan worden over toen en nu en de toekomst. Het wederzien is warm. Het lijkt of het gisteren was, en we vragen elkaar het hemd van het lijf. De dansschool waar iik lesgeef, heeft plots een pizzatent op eigen terrein.
Kunnen de ballerina's in spe de calorieen weer aanvullen, en de docenten hebben hun eigen kantine. Maar het is gezellig, ondanks het voorbijrazende verkeer. Ibu Farida ( of ook wel tante Fari genaamd) is ook blij me weer te zien, en ze presenteert me een groep keurige dansleerlingen in maillots en opgestoken haren. Twee jongens erbij. Ze kijken me stilletjes en nieuwsgierig aan. Inmiddels weet ik na al die jaren dat het al behoorlijk pittig voor ze is om in onze-losse- stijl les te krijgen, en dat de Indonesische volksaard zoveel bescheidener is dan de onze, dus ik begin rustig met ze te praten. Geen woord komt eruit...ik weet dat een paar de voorstelling al hebben gezien, maar die lachen lief en knikken braaf, als ik vraag wat ze er van vonden. Misschien wel heel lelijk, denk ik dan op zijn Hollands. Wie niks zegt, is toch verdacht? Maar het is natuurlijk anders...een paar uur werk ik met ze rondom ons repertoire en tegen het einde moet ik ze toch echt wel in hun enthousiasme temperen, ze zijn los !  Ton van Zeeland, de organisator vanuit het Erasmushuis, had inmiddels de hele groep dansers en medewerkers bij zich thuis voor een rijsttafel. Na mijn workshop spring ik ook in een taxi, maar door de file doe ik er anderhalf uur over, en tref alleen nog Roel en hem daar aan. De dansers zijn al naar het hotel, ze moeten morgen weer vroeg op om te repeteren.
Wij doen nog even een wijntje, en Ton vertelt over zijn avonturen op al zijn buitenlandse betrekkingen, en wij over onze toernees naar de bizarste plekken op aarde.


Zaterdag 26 mei 2012
Mijn dag begint vroeg en toeristisch. Oude vriend Kees, werkzaam op het taalcentrum van het Erasmushuis, pas nog op tv bij van Dis in Indonesie, neemt me mee naar de oude stad. Dat kan op zaterdagochtend, want dan is het rustiger op de weg. We doen er -slechts -een uur over. Dan staan we aan een stinkende gracht, waar in de 17e eeuw Hollanders een fort bouwden om de handel in specerijen veilig te stellen om er vervolgens 300 jaar niet meer weg te gaan. Het is leuk om met Kees langs de -schaarse historische plekken te lopen en wat weg te dromen over dat feit. Het is nu onvoorstelbaar dat op deze plekken tot slechts zo'n 70 jaar geleden Nederlanders liepen te kuieren die daar thuishoorden. Nu is veel in verval. Een beetje brutaal lopen we een bijzonder mooi Art Deco pand aan een gracht binnen. We treffen de schoonmaakploeg aan, die na een nacht pittig feest hier de boel opruimen. Ze laten ons vrolijk passeren. Aan het eind van een brede gang vinden we een feestzaal in Art Deco stijl, natuurlijk wel wat aan de tijd aangepast, maar je beeldt je zo in dat je oma daar op zaterdagavonden in Batavia even een quickstep ging dansen.
Aan het eind van de middag voeg ik me weer bij de collega's, die zich op het werkelijk minuscule toneeltje van het gezellige Erasmushuis in het zweet hebben gewerkt om er toch een volwaardige voorstelling neer te zetten. Zo te zien is dat aardig gelukt want er hangt een losse sfeer, en iedereen weet: hier wordt het leuk. Meer dan een uur vantevoren staat er een rij voor de deur van het Erasmushuis, die zich tot twee blokken verderop uitstrekt. Een eerste groep gelukkigen mogen het zwaarbewaakte ambassade terrein op, zij mogen in de zaal. Nog zo'n 400 anderen gaan uiteindelijk op het terrein naar een projectie van onze voorstelling kijken. Het is een bonte stoet van -zo te zien-  jonge ( dans-)kunstenaars, gewone families, senioren, ouders met kinderen medewerkers van de ambassade en hier en daar een ex-pat ertussen. Het programma wordt met groot enthousiasme, luid gejoel en op zijn tijd met een gniffel of schaterlach begroet.. Er kleeft maar een nadeel aan: het programma van  een klein uur speciaal geselecteerde stukken voor dit kleine toneel is veel te lekker en dus ook veel te kort.. Als het applaus heeft geklonken en de dansers al 4 keer zijn teruggeroepen, zelfs al een cadeau van het Erasmushuis op het toneel hebben gekregen, staat niemand op. Het kan gewoon niet waar zijn dat het klaar is...?
Maar de mededeling dat de dansers weldra op het voorplein zullen zijn voor ontmoeting zet de menigte in gang. Onder de poster van hun optreden staan de dansers als ware popsterren te poseren met steeds de volgende uit de lange rij van braaf wachtende fans. Een uur later zit het erop.Optreden in het Erasmushuis, het is altijd weer vantevoren spannend maar het wordt steevast weer een gedenkwaardig moment in je geschiedenis, of je nu als danser, technicus, kleedster, balletmeester mee hebt gedaan. Onvergetelijk. En ook het bosje rozen dat een groepje op zijn sjiekst aangeklede meisjes me komt aanbieden als dank voor de les van gisteren. Ze blozen van de pret.